ترجمه فارسی زیادات جوهری بر مقاله پنجم اصول اقلیدس

author

  • گرگ د‌یونگ دانشگاه آمریکایی قاهره
Abstract:

در سده سوم هجری/نهم میلادی، برخی شارحین اقلیدس گزاره‌هایی را بیان کردند (که آنها را زیادات می‌نامند) و در آنها مفاهیم یا تکنیک‌های خاصی آمده که از مباحث اقلیدس برمی‌آید. یکی از نخستین [نمونه‌های] زیادات، سه گزاره‌ای است که عباس بن سعید جوهری برای اثبات تعاریف پنجم و هفتم از مقال? پنجم اصول بیان کرده است. نسخه منحصر به فردی از ترجم? فارسی این سه گزاره اخیراً پیدا شده است. در این مقاله، من به معرفی این متن فارسی، ترجمه انگلیسی آن و بررسی ارتباط آن با اصل عربی خواهم پرداخت.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نگاهی به ترجمۀ فارسی قطب‌الدین شیرازی از اصول اقلیدس

کتاب اصول اقلیدس، که گاهی آن را به نام مؤلفش «کتاب اقلیدس» نیز می‌نامند و در تألیفات ریاضی دورۀ اسلامی آن را به علت شهرت فراوانش کتاب اصول نیز خوانده‌اند، از منابع مهم ریاضیات دورۀ اسلامی بوده است. در این مقاله، پس از بررسی تاریخ ترجمۀ این اثر به زبان عربی و تحریر خواجه نصیرالدین طوسی از آن، برخی از ویژگی‌های این تحریر، از راه مقایسۀ آن با ترجمۀ اسحاق بن حنین، خواهد آمد. سپس با مقایسۀ بخش‌هایی ...

full text

نظریة حرکت جوهری در ترجمه

این پژوهش با تمسک به نظریة حرکت جوهری ملاصدرا، به سیر در لایه‌های معنایی متن، و بررسی چند‌معنایی و ابهام واژگانی، و ساختاری آن می‌پردازد و با تعریف جوهر و حقیقت متن، در جست‌وجوی پاسخ به این پرسش است که آیا در فرایند ترجمه، متن مبدأ، حقیقتی متکثر بالذات، در سیلان، نسبی، و دسترسی‌ناپذیر دارد یا علی‌رغم شخصی‌بودن فهم، حقیقتی واحد و جوهری چندلایه دارد. در این تحقیق با تمرکز بر نظریة حرکت جوهری، تفا...

full text

نگاهی به ترجمۀ فارسی قطب الدین شیرازی از اصول اقلیدس

کتاب اصول اقلیدس، که گاهی آن را به نام مؤلفش «کتاب اقلیدس» نیز می نامند و در تألیفات ریاضی دورۀ اسلامی آن را به علت شهرت فراوانش کتاب اصول نیز خوانده اند، از منابع مهم ریاضیات دورۀ اسلامی بوده است. در این مقاله، پس از بررسی تاریخ ترجمۀ این اثر به زبان عربی و تحریر خواجه نصیرالدین طوسی از آن، برخی از ویژگی های این تحریر، از راه مقایسۀ آن با ترجمۀ اسحاق بن حنین، خواهد آمد. سپس با مقایسۀ بخش هایی ...

full text

ضمیمۀ قطب‌الدین شیرازی به ترجمۀ فارسی خود از مقالۀ اول اصول اقلیدس: متن، محتوا، تأثیر

بخش نخست مقاله به ترجمۀ فارسی قطب‌الدین شیرازی از تحریر اصول اقلیدس، نوشتۀ نصیرالدین طوسی اختصاص دارد و در آن به ضمیمه‌ای که شیرازی به متن افزوده توجه بیشتری شده است. ترجمۀ شیرازی به عنوان بخشی از اثر بزرگ دائرةالمعارف گونۀ او در سده‌های بعد بسیار مورد توجه قرار گرفته و خوانده شده است. نمونه‌ای از تأثیر ضمیمۀ شیرازی بر مقالۀ نخست را می‌توان در شرحی که محمد برکت در قرن نوزدهم بر رسالۀ طوسی نوشته...

full text

هرمنوتیک، حرکت جوهری و فرایند ترجمه

سخن‌گفتن از نسبت بین نظریة حرکت جوهری ملاصدرا که بحثی هستی‌شناختی است و منطق ترجمه که از معناشناسی بحث می‌کند در‌ظاهر قیاسی مع‌الفارق است. اما اگر مراد از ترجمه بیان مراد ماتن (مؤلف) باشد که عملاً درکی فراتر از متن صرف است، در این صورت می‌توان برای نظریة ملاصدرا در این خصوص وجهی قائل شد. این مقاله، با تمسک به نظریة حرکت جوهری ملاصدرا، کشش معنا در امتداد زمان و مکان را با مفهوم حرکت بررسی می‌کند....

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 2

pages  -

publication date 2008-11-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023